اطلاعات مهم راجع به آب بندی موتور سیکلت
حتما تا به حال اصطلاح آب بندی کردن به گوشتان خورده است. زمانی که یک کالای جدید میخرید، در ابتدا با آن با ملایمت بیشتری رفتار میکنید. نحوه رفتار با کالاهای جدید یا تازه سرویس شده بسیار مهم بوده و باید با آنها با ملایمت بیشتری رفتار شود. به این مورد اصطلاحا آب بندی کردن گفته میشود. آببندی کردن بستگی به نوع کالا و وسیله دارد. در رابطه با موتورسیکلت، آب بندی به معنای قرارگیری صحیح قطعات و اجزای موتورسیکلت در کنار هم است. این کار باعث میشود تا میزان حداکثر قدرت، سرعت، سرعت تغییر دنده، فرمانپذیری و ترمزگیری موتور مشخص شود. برای آب بندی موتورسیکلت باید به نکاتی توجه شود تا این کار به بهترین شکل ممکن صورت گیرد. در ادامه به نحوه آب بندی موتورسیکلت و نکات مهم آن اشاره مینماییم.
آب بندی موتورسیکلت چیست و چه معنایی دارد؟
آب بندی یعنی تمام قطعات و اجزای موتورسیکلت، به درستی در کنار هم قرار بگیرند. در گذشته موتورسیکلتها به صورت سرهمی ساخته میشدند و همین سبب افزایش ریختهگری در آنها میشده است. با گذشت زمان و پیشرفت تکنولوژی، قطعات جدیدی روی کار آمدند و موتورها هوشمند شدند. همین سبب شد تا میزان ریختهگری در موتورسیکلتها کاهش پیدا کند و بروز اشتباهات و خطاهای انسانی به حداقل خود برسد. این عوامل سبب پیشرفت زیادی در سرهم کردن قطعات شد. با این حال امروزه باز هم ناهمواریهایی بر روی قطعات وجود دارد که به آن ناهمواریهای میکروسکوپی میگویند. ناهمواریهای میکروسکوپی بسیار جزئی هستند و توسط آب بندی اصولی برطرف میشوند. برای همین باید با روش صحیح آب بندی موتورسیکلت آشنایی داشته و به طور درستی این کار را انجام داد.
دلیل اهمیت آب بندی موتورسیکلت
ناهمواریهای میکروسکوپی پس از طی مسافتی بین 800 تا 1500 کیلومتر از بین میروند. این ناهمواریها در کاهش بازدهی قطعات و افزایش مصرف سوخت تاثیر دارند. برای همین است که آب بندی موتورسیکلت مسئله مهمی بوده و باید پس از سرویس موتور یا خرید موتورسیکلت جدید، به آن توجه شود. زمانی که موتورسیکلت آببندی شده و ناهمواریهایش از بین برود، عملکرد و راندمان موتورسیکلت افزایش یافته و میزان مصرف سوخت آن کم میشود. برای همین آلایندگی کمتری توسط موتور تولید شده و به محیط زیست آسیب کمتری وارد میشود.
چه کسی مسئولیت آب بندی موتورسیکلت را بر عهده دارد؟
مسئول انجام آب بندی موتورسیکلت، شرکت سازنده آن است نه شخص خریدار. آب بندی موتورسیکلت مخصوص به فرایند تولید و مونتاژ موتورسیکلت است و در خارج از کشور توسط شرکت سازنده صورت میگیرد. هدف سازندگان از این کار این است که ایرادات موتورسیکلت به خوبی مشخص شود و محصول بدون هیچ عیب و نقصی وارد بازار شود. آب بندی موتورسیکلت در خارج از کشور، توسط دستگاههای خاصی صورت میگیرد. اما در کشور ایران قضیه فرق دارد و موتورسیکلت پس از مونتاژ و بررسی سطحی، وارد بازار میشود. پس از آن این فرد خریدار است که باید نسبت به آببندی موتورسیکلت اقدام کرده و ایرادات آن را بررسی و رفع نماید. برای همین است که موتورسواران ایرانی، باید از نحوه صحیح آب بندی موتورسیکلت خود اطلاع داشته باشند تا بتوانند در آینده از بالاترین عملکرد موتور بهره ببرند.
منظور از آب بندی قطعات موتورسیکلت چیست؟
منظور از آببندی قطعات این است که تمام آنها در جای درست خود قرار بگیرند. تمام قطعات، دریچهها، حلقهها و حفرههای پیستون اجزای مهمی از موتورسیکلت هستند که باید به خوبی در جای خود چفت شوند. با قرارگیری درست قطعات در جایشان، عملکرد موتورسیکلت به سطح واقعی خود میرسد و مشکلی از این بابت برای موتورسیکلت به وجود نمیآید. برای درک بهتر به یک مثال اشاره میکنیم. فرض کنید سوپاپهای موتورسیکلت، به درستی در مقابل محفظه احتراق سرسیلندر قرار نگیرند. در این شرایط گاز احتراق ایجاد شده با یک انفجار خارج میشود و سبب کاهش چشمگیر قدرت موتورسیکلت میگردد. در صورتی که سوراخ سرسیلندر مشکل داشته باشد، دیوار محفظه آن رسوب گرفته و سبب افزایش دمای بیش از حد موتور میشود. همچنین این مورد سبب ساییدگی زود هنگام سر سیلندر و کاهش عملکرد و راندمان میگردد. برای جلوگیری از این مشکل، شرکتهای سازنده یک دوره آببندی که به آن دوره اولیه میگویند را روی موتورسیکلتها انجام میدهند تا از سلامت قطعات مطمئن شوند. این دوره به رفع خرابیها و افزایش کارایی وسیله نقلیه، یعنی موتورسیکلت نیز کمک زیادی خواهد کرد. پس از آب بندی اولیه، موتورسیکلت با یک روغن موتور خوب و با کیفیت تحت بررسی قرار میگیرد و در سرعتهای مختلف تست میگردد. این کار سبب میشود تا بازخورد آن در هر شرایطی به دست آید. در صورتی که نتیجه دلخواه در این مورد حاصل شود، موتورسیکلت به بازار عرضه میشود.
با آب بندی موتورسیکلت در کارخانه آشنا شوید
موتورسیکلت در ابتدا در کارخانه آب بندی شده و سپس وارد بازار میگردد. این عمل چندین مرحله دارد که هر یک از آنها بخشهای خاصی از موتورسیکلت را درگیر کرده و سبب میشود تا موتورسیکلت به شکل ایدهآل خود برسد. آب بندی اولیه موتورسیکلت، در طی کردن مسافت 300 کیلومتر اول است. مرحله دوم نیز به طی کردن مسافت 800 تا 1600 کیلومتر اختصاص دارد و این میزان به تکنولوژی مورد استفاده در موتور برمیگردد. به آب بندی دوم موتورسیکلت، مرحله ریسک نیز میگویند که در آن مشکلات احتمالی انجین موتور مشخص میشود. مرحله سوم که به آن مرحله اطمینان میگویند، جهت حصول اطمینان از عملکرد موتور در فشار میباشد. این مرحله پس از طی مسافت بیش از 1600 کیلومتر انجام میشود و قدرت و سرعت موتور در آن به بالاترین حد خود میرسد. برای انجام این مرحله باید موتورسیکلت را گرم کرده و سپس آب بندی را شروع کرد.
اصول پایه برای آب بندی موتورسیکلت
در آب بندی موتور چند اصل اساسی وجود دارد که در اینجا به آن اشاره میکنیم.
- از یک روغن موتور مناسب و مرغوب متناسب با موتورسیکلت استفاده کنید و آن را در مدت و مسافت کوتاه تعویض کنید.
- در بازههای زمانی مرتب، نسبت به آچارکشی موتور اقدام نمایید.
- به موتور اجازه دهید به مدت 1 الی 2 دقیقه به صورت درجا کار نماید.
- از دو ترک سواری بر روی موتورسیکلت خودداری کنید.
- به دور موتور توجه داشته و آن را در مقدار پایین نگه دارید. حرکت انجین در 500 کیلومتر اول نباید بیش از 2000 دور در دقیقه باشد.
- سرعت باید به طور مداوم تغییر کرده و در حال کم و زیاد شدن باشد.
آموزش مرحلهای آب بندی موتورسیکلت
برای آشنایی با نحوه آب بندی موتورسیکلت، در اینجا به صورت گام به گام و مرحلهای به شرح هر یک از آنها میپردازیم.
- در ابتدای کار به سراغ دفترچه راهنمای موتورسیکلت بروید و آن را مطالعه کنید. در این دفترچه کلیه توضیحات تکمیلی راجع به آب بندی مخصوص موتورسیکلت ذکر شده است.
- سطح روغن را بررسی کرده و سپس موتورسیکلت را روشن نمایید. کمی صبر کنید تا موتور گرم شود و به دمای مطلوبی برسد.
- بهتر است در شروع کار در مسیرهای کم ترافیک حرکت کنید تا دور موتور نوسان داشته باشد.
- پس از طی مسافت 10 مایل، موتور را متوقف کرده و خاموش کنید. پس از گذشت حدود 20 دقیقه، موتور را مجددا روشن کنید. در این شرایط دور موتور باید از نوسان بیشتری برخوردار باشد.
- سعی کنید از ترمز موتور استفاده کرده و در هر بار دور موتور را 1000 دور بر دقیقه افزایش دهید.
- بهتر است روغن موتور را در مسافتهای 20 مایلی، 50 مایلی و 200 مایلی تعویض کنید. اگر هم این کار برایتان هزینهبر و وقتگیر بود، باید حتما پس از 500 مایل این کار را انجام داده و روغن موتور و فیلتر آن را عوض کنید.
- پس از طی مسافت 500 مایل، میتوانید از موتورسیکلت برای موتورسواری در بزرگراهها و خیابانهای شلوغ استفاده نمایید.
- زمانی هم که به مسافت 1500 مایل رسیدید، روغن موتور و فیلتر آن را مجددا تعویض نمایید.
- با طی شدن مسافت 1500 مایل و تعویض روغن موتور، آب بندی موتورسیکلت به درستی انجام شده و میتوان از آن آزادانه استفاده کرد.
چند نکته مهم برای آب بندی موتورسیکلت
- پیش از این کار حتما دفترچه راهنمای موتورسیکلت را مطالعه کرده و به توصیههای درج شده در آن عمل نمایید.
- هنگام آب بندی موتورسیکلت، از توقفهای ناگهانی خودداری نمایید.
- در فصول سرد دور موتور را بالا نبرید و حتما پس از گرم شدن انجین، موتورسیکلت را حرکت دهید.
- پیش از حرکت کمی صبر کنید تا موتور درجا کار کند و به دمای مناسب خود برسد.
- زمانی که بین دور پایین و دور بالای موتور در حال حرکت هستید، تعادل را رعایت کنید. دور بالا در فواصل کوتاه و دور پایین در فواصل زیاد، سبب آسیب و کاهش عملکرد و راندمان موتورسیکلت میگردد.
جمع بندی
آب بندی موتورسیکلت یکی از اموری است که نیاز به دقت و توجه زیادی دارد. این امر باید زمانی صورت بگیرد که موتورسیکلت به تازگی سرویس شده و یا اخیرا خریداری شده است. آب بندی موتورسیکلت کار سادهای نیست و باید به صورت دقیق و اصولی انجام شود. به خصوص در 300 کیلومتر اول، باید به آن توجه زیادی شود. در صورت آب بندی صحیح اولیه موتورسیکلت، موتور از سلامت و راندمان بیشتری برخوردار شده و نیاز به تعمیر کمتری در آینده پیدا میکند.