باتری یکی از اجزای بسیار مهم در موتورسیکلت است که در راه‌اندازی آن نقش مهمی دارد. البته برخی از موتورسیکلت‌ها بدون وجود باتری کار می‌کنند. با این حال اغلب آنها از باتری برخوردار هستند و اگر این قطعه در آنها به درستی کار نکند، در عملکرد موتورسیکلت تاثیر منفی می‌گذارد. بنابراین باید از سالم بودن باتری مطمئن شده و در صورت نیاز به تعویض باتری موتورسیکلت پرداخت. حال گاهی اوقات باتری موتورسیکلت به یکباره خالی می‌شود. دلایل زیادی برای این امر وجود دارد که با شناخت آنها میتوان مشکل را برطرف کرد. در این مطلب به بررسی دلایل خالی شدن باتری موتورسیکلت پرداخته و با راه‌های جلوگیری از آنها آشنا خواهیم شد.

باتری موتورسیکلت چیست و چه نقشی دارد؟

باتری قطعه‌ای است که برای ذخیره جریان برق به کار رفته و در دو نوع خشک و تر وجود دارد. باتری موتورسیکلت از نوع تر بوده و اغلب در زیر صندلی یا نشیمن‌گاه موتور نصب می‌شود. از آنجایی که این باتری‌ها از نوع تر هستند، معمولا قابلیت شارژ دارند. این یعنی باتری موتورسیکلت یکبار مصرف نبوده و بعد از اتمام شارژ میتوان مجددا آنها را شارژ کرده و استفاده کرد. البته گاهی اوقات این چنین نبوده و نمیتوان توسط شارژ کردن از باتری مجددا استفاده کرد. در این شرایط تنها راه ممکن تعویض باتری موتورسیکلت است. با این حال باید بدانید که بیشتر موتورسیکلت‌ها حتی موتورهایی که فاقد استارت هستند نیز از باتری برخوردارند. چرا که در بیشتر آنها تامین انرژی الکتریکی قطعات توسط باتری صورت می‌گیرد. باتری موتورسیکلت به دو نوع کلی اسید سربی و اتمی تقسیم می‌شود که در زیر به آنها اشاره می‌کنیم:
– باتری اسید سربی: باتری اسید سربی موتورسیکلت، از شبکه کاتدی و آندی برخوردار است که کاتد آن از جنس کاغذ و آند آن از جنس سرب است. در دو سر قطب‌های آن نیز یک ماده اسیدی وجود دارد که به آن آب باتری می‌گویند. قطب مثبت باتری با پایه‌های آند و قطب منفی باتری با پایه کاتد در ارتباط است. در این باتری باید هر چند وقت یکبار میزان سطح آب اسید چک شده و در صورت نیاز آن را پر کرد.
– باتری اتمی: این باتری نوع جدیدی از باتری‌های قابل شارژ است که در آن به جای استفاده از آب اسید، از ماده‌ای ژل مانند استفاده می‌شود. باتری اتمی بر خلاف باتری اسید سربی است و نیاز به بازدید ندارد. در واقع به دلیل عدم وجود آب اسید در آنها، نیازی به چک کردنشان نمی‌باشد.

چه دلایلی سبب خالی شدن باتری موتورسیکلت می‌شود؟

 

چه دلایلی سبب خالی شدن باتری موتورسیکلت می‌شود؟

 

حال که با باتری موتورسیکلت و انواع آن آشنا شدیم، بهتر است به سراغ بررسی دلایل خالی شدن باتری برویم. در زیر به مهمترین علل خالی شدن باتری اشاره می‌کنیم:

1- خرابی رگولاتور موتورسیکلت

رگولاتور یا یکسو کننده، از بخش‌های مهم موتورسیکلت است که وظیفه آن تبدیل جریان برق AC به نیروی قابل ذخیره است. از آنجایی که باتری موتورسیکلت به تنهایی نمی‌تواند جریان AC را ذخیره کند، اگر رگولاتور خراب شود و کار خود را درست انجام ندهد، نمی‌تواند نیرو را به ولتاژ قابل ذخیره تبدیل کند. از این رو در حین موتورسواری باتری موتور تخلیه شده و به اصطلاح خالی می‌شود. برای همین موتورسوار باید از نحوه عملکرد صحیح رگولاتور موتور اطلاع داشته باشد.

2- خرابی استاتور موتورسیکلت

یکی دیگر از دلایلی که سبب خالی شدن باتری موتورسیکلت می‌شود، معیوب بودن استاتور آن است. استاتور شبیه دینام خودرو است؛ با این تفاوت که استاتور تنها بخشی از دینام است که تولید نیرو جهت راه‌اندازی لوازم مختلف موتور را بر عهده دارد. علاوه بر این، استاتور در تولید برق برای شمع‌های موتورسیکلت نقش مهمی دارد. حال اگر استاتور موتورسیکلت خراب باشد، باعث می‌شود تا باتری موتور خیلی زود تخلیه شود. یادتان باشد که باتری تنها در زمان راه‌اندازی موتورسیکلت نقش دارد و هنگام سواری استفاده‌ای ندارد.

3- خرابی اتصال ترمینال موتورسیکلت

باتری موتورسیکلت از طریق استاتور شارژ می‌شود. حال اگر اتصال آن ضعیف باشد، شارژ باتری به درستی صورت نمی‌گیرد و حتی ممکن است هنگام موتورسواری خالی شود. همچنین اگر اسید باتری روی پایانه‌های ترمینال ریخته شود، بین استاتور و کابل مانع ایجاد کرده و همین امر سبب می شود تا باتری شارژ کمی پیدا کند و به یکبار خالی شود.

4- افزودن قطعات الکتریکی اضافی

 

افزودن قطعات الکتریکی اضافی

 

در صورتی که به نصب تجهیزاتی چون شارژر تلفن همراه، چراغ LED و غیره در موتورسیکلت بپردازید، شاهد خالی شدن باتری خواهید بود. چرا که این قطعات الکتریکی انرژی خود را از باتری دریافت می‌کنند و در خالی شدن آن تاثیر زیادی دارند.

5- روشن ماندن چراغ‌های اصلی

یکی دیگر از دلایلی که سبب خالی شدن باتری موتورسیکلت می‌شود، روشن ماندن چراغ‌های اصلی موتور است. گاها پیش می‌آید که موتورسوار پس از پایان موتورسواری، فراموش می‌کند تا چراغ‌های آن را خاموش نماید. انرژی لازم برای روشن ماندن چراغ‌ها در اصل از باتری تامین می‌شود. برای همین این امر سبب خالی شدن و تخلیه انرژی باتری می‌شود. زمانی که این اتفاق بیفتد، باتری موتور خالی شده و قادر به روشن شدن آن نخواهید بود.

6- استفاده از باتری‌های قدیمی و فرسوده

باتری جزو اقلام مصرفی است و از یک عمر مفید برخوردار می‌باشد. برای همین اگر فرسوده و قدیمی شود، کارایی لازم را نداشته و ممکن است در حین موتورسواری به یکباره خالی شود. به طور معمول گفته می‎شود باتری‌ها در حدود 48 ماه یا 4 سال عمر می‌کنند. از این رو اگر به این تاریخ نزدیک شده‌اید، بهتر است باتری را بررسی کرده و آن را با یک باتری جدید جایگزین نمایید.

7- شل شدن کابل باتری

یکی دیگر از دلایلی که بر روی خالی شدن باتری موتور نقش دارد، شل شدن کابل آن است. گاهی اوقات کابل باتری شل شده و اتصال صحیحی برقرار نمی‌نماید. این مورد که بیشتر در موتورسیکلت‌های جدید مشاهده می‌شود، سبب خالی شدن باتری و خاموش شدن موتورسیکلت در حین موتورسواری می‌شود. از این رو می‌توانید با بررسی کابل باتری به این موضوع پی برده و در صورت نیاز آن را در جای خود سفت نمایید.

8- سیستم شارژ باتری موتورسیکلت

 

سیستم شارژ باتری موتورسیکلت

 

برخی از مواردی که اشاره شد، هنگام خاموش بودن موتورسیکلت رخ می‌دهد. اما اگر سیستم شارژ باتری دچار اختلال شود، در زمان روشن بودن موتورسیکلت باعث خالی شدن باتری می‌گردد. در این شرایط باید تسمه و دینام آن را چک کرده و از این طریق اقدام به حل مشکل کرد. در صورتی که اشکال از تسمه موتور باشد، مشکل خیلی زود حل می‌شود.

9- دمای هوا

به عنوان آخرین عاملی که بر روی خالی شدن باتری موتورسیکلت تاثیر دارد، میتوان به دمای هوا اشاره کرد. موتورسیکلت نباید در زیر نور خورشید و آفتاب قرار بگیرد. اگر هم مجبور به قرار دادن آن در چنین شرایطی شدید، بهتر است حتما از یک روکش برای آن استفاده کرده و موتور را به خوبی بپوشانید. دمای هوای بالا بر روی موتورسیکلت به خصوص باتری آن تاثیر منفی می‌گذارد و کارایی آن را کاهش می‌دهد.
چند نکته که بهتر است راجع به باتری موتورسیکلت بدانید
– باتری موتورسیکلت باید در جای خود به خوبی محکم باشد. بسیاری از مشکلاتی که از سمت باتری به وجود می‌آید، به خاطر لرزش آن است. بنابراین باید همیشه باتری را در محل خود به خوبی محکم کرده و از آن مطمئن باشید.
– اگر کابل اتصال به زمین یا همان منفی اتصال به بدنه شل شود، بر روی باتری موتورسیکلت تاثیر می‌گذارد. از این رو این کابل را نیز بررسی کرده و در صورت نیاز آن را سفت نمایید.
– باتری باید تا زمانی به شارژر متصل باشد که به خوبی شارژ شود. پس از شارژ کامل اگر همچنان در شارژ باقی بماند، خیلی زود دچار خرابی می‌شود. حتی ممکن است در چنین شرایطی دچار انفجار شود. برای همین است که گفته می‌شود برای شارژ باتری، از شارژرهای اتوماتیک موجود در بازار استفاده شود. این شارژرها زمانی که باتری به طور کامل شارژ می‌شود، فرایند شارژ را به طور خودکار متوقف کرده و مانع از آسیب رسیدن به آن می‌شوند.
– بست باتری نیز باید همیشه سفت باشد. از این رو بهتر است اتصال بست را به طور هفتگی چک کنید و در صورتی که دچار مشکل شده بود، آن را برطرف نمایید. شل شدن بست باتری، سبب اتصال ضعیف شده و باعث می‌شود تا باتری به طور مداوم وارد مدار شده و از آن خارج گردد. این امر باعث عدم شارژ صحیح باتری و همچنین خرابی آن می‌شود.
– گرمای زیاد و دمای هوای بالا بر روی باتری تاثیر گذاشته و سبب آسیب و صدمه به آن می‌شود. از این رو در فصل تابستان از قرار دادن موتورسیکلت در زیر نور مستقیم خورشید خودداری نمایید.

جمع بندی

در این مطلب به بررسی دلایل خالی شدن باتری موتورسیکلت پرداختیم. همانطور که اشاره کردیم دلایل زیادی وجود دارد که سبب تخلیه باتری موتور شده و بر روی عملکرد آن تاثیر می‌گذارد. مواردی چون خرابی رگولاتور، معیوب بودن استاتور، خرابی اتصال ترمینال، استفاده از قطعات الکتریکی اضافی، روشن بودن چراغ‌های اصلی، شل شدن کابل باتری، استفاده از باتری‌های قدیمی و دمای هوای بالا از علل خالی شدن باتری موتورسیکلت هستند. بنابراین باید این موارد را در نظر گرفته تا از تخلیه نا به هنگام باتری جلوگیری شود.