نکاتی که راجع به ضد یخ موتورسیکلت باید بدانید

یکی از راهکارهای مراقبتی از موتورسیکلت در فصل زمستان، استفاده از ضد یخ است. ضد یخ در سیستم خنک‌کننده موتورسیکلت‌هایی استفاده می‌شود که از سیستم آب خنک برخوردار می‌باشند. این ماده مایع، باعث جلوگیری از یخ زدن موتورسیکلت در فصل زمستان شده و از آن محافظت می‌نماید. برای استفاده از ضد یخ باید به نکات مهمی توجه داشته و آن را به مقدار مناسب و در شرایط مورد نیاز استفاده کرد. در این مطلب به مهمترین نکات ضد یخ موتورسیکلت اشاره کرده و با مشخصات بهترین نوع آن بیشتر آشنا خواهیم شد.

با سیستم خنک کننده موتور آشنا شوید

زمانی که موتور در حال کار کردن است، از خود گرمایی تولید می‌کند که این گرما به چند قسمت تقسیم می‌شود. بخشی از این گرما به انرژی تبدیل شده و بخشی از آن از طریق اگزوز موتورسیکلت خارج می‌شود. قسمت سوم آن هم داخل موتور مانده و توسط سیستم خنک کننده دفع می‌شود. این سیستم خنک‌کننده می‌تواند از نوع آب خنک، روغن خنک و هوا خنک باشد. در سیستم روغن خنک و آب خنک، روغن و آب داغ شده و گرمایشان از طریق فن خنک‌کننده به بیرون منتقل می‌شود. توجه داشته باشید اگر گرما در موتور باقی مانده و دفع نشود، باعث می‌شود موتور واشر بزند و باعث آسیب و ذوب شدن برخی از قطعات شود. برای همین است که جهت جلوگیری از داغ شدن موتور، از مایع خنک کننده استفاده می‌شود. مایع خنک کننده موتور، یک مایع مبتنی بر آب است که از گرمای موتور جلوگیری کرده و آن را دفع می‌نماید.

آیا مایع خنک کننده همان ضد یخ است؟

شاید برایتان سوال باشد که آیا مایع خنک کننده همان ضد یخ است؟ در پاسخ باید بگوییم که خیر. ضد یخ مایع خنک کننده نبوده و تنها یکی از اجزای اصلی تشکیل‌دهنده آن است. در واقع مایع خنک کننده از آب مقطر به همراه ضد یخ ساخته می‌شود. حال خود ضد یخ نیز از ترکیب آب مقطر و نوعی الکل ساخته می‌شود که رایج‌ترین آن اتیلن گلیکول است. البته نوع جدیدی از آن به نام پروپیلن گلیکول نیز وجود دارد که نسبت به آن گران‌تر، اما کم خطرتر می‌باشد.

ضد یخ چیست؟

ضد یخ مایعی است که از مواد شیمیایی مختلفی برخوردار است. این مواد شیمیایی هر کدام دارای مزایایی برای سیستم خنک کننده موتور هستند. مهمترین مزیت و کاربرد ضد یخ این است که از یخ زدن مایع خنک کننده داخل محفظه موتور در فصل زمستان و سرما جلوگیری می‌کند. خوب است بدانید ضد یخ در دمای حدود -37 درجه سانتی‌گراد یا -35 درجه فارنهایت یخ می‌زند. علاوه بر این، ضد یخ کاربرد دیگری هم دارد و آن هم این است که نقطه جوش آب را افزایش می‌دهد. از آنجایی که آب جوش به موتور آسیب می‌زند، مخلوط 50 درصد آب و 50 درصد ضد یخ باعث شده تا نقطه جوش آب از 100 درجه به 240 تا 270 درجه سانتی‌گراد برسد. برای همین میتوان با کمک ضد یخ هم از یخ زدگی مایع خنک کننده جلوگیری کرده و هم خطر افزایش دمای آب موتور را کاهش داد. ضد یخ در دماهای پایین یخ نزده و در دماهای بالا جوش نمی‌آورد.

عواقب استفاده نکردن از ضد یخ و یخ‌زدگی آب در رادیاتور

زمانی که فصل پاییز و زمستان نزدیک شده و دمای هوا کاهش پیدا می‌کند، باید برای موتورسیکلت یا خودرو از ضد یخ مناسب استفاده کرد. اما چرا باید از ضد یخ استفاده کرد و عواقب یخ زدن آب در رادیاتور و انجین موتورسیکلت چیست؟ همانطور که گفته شد ضد یخ، از یخ زدن مایع خنک کننده موتور سیکلت جلوگیری می‌کند. در صورتی که از این مایع استفاده نشود، آب در رادیاتور موتورسیکلت یخ می‌زند. با یخ زدن آب، حجم آن افزایش پیدا کرده و باعث ترکیدگی رادیاتور، سیلندر و برخی دیگر از قطعات می‌شود. همین عامل باعث شده تا خسارات زیادی به موتور وارد شود و شخص موتورسوار مجبور به پرداخت هزینه‌های بیشتری برای موتورسیکلت شود.

وظیفه ضد یخ موتورسیکلت چیست؟

ضد یخ در هر وسیله نقلیه‌ای وظیفه مشخصی دارد و آن هم این است که از یخ زدن مایع خنک کننده جلوگیری کرده و مانع از افزایش دمای آب رادیاتور می‌شود. در رابطه با موتورسیکلت نیز همینطور است. ضد یخ با توجه به مواد افزودنی خاصی که دارد، از انجین موتورسیکلت محافظت کرده و سیستم خنک کننده را از خوردگی حفظ می‌نماید. ضد یخ‌ها در ابتدا به شکل یک مایع بی‌رنگ و شفاف بودند. اما بعدها رنگی شدند و در حال حاضر اغلب به رنگ سبز یا آبی تولید می‌شوند. دلیل رنگی شدن ضد یخ این بود که بتوان سطح مایع در مخزن را به راحتی تعیین کرده و نشتی آن را تشخیص داد.

به طور کلی وظایف ضد یخ در موتورسیکلت و همچنین سایر لوازم نقلیه را میتوان به موارد زیر تقسیم کرد:

• ضد خوردگی

یکی از ویژگی‌های ضد یخ که برخی افراد از آن بی‌اطلاع هستند، ضد خوردگی آن است. ضد یخ در از بین بردن اثرات و خاصیت اکسید شدن فلزات در مجاورت با آب نقش دارد و مانع از خوردگی آنها می‌شود. در حقیقت اگر ضد یخ در انجین موتورسیکلت یا خودرو وجود نداشته باشد، منجر به پوسیدگی قطعات موتور و سیستم خنک کننده می‌شود. پوسیدگی و خوردگی قطعات باعث اختلال در عملکرد آنها و به طور کلی اختلال در عملکرد موتورسیکلت خواهد شد.

• ضد جوش

همانطور که گفته شد ضد یخ باعث جلوگیری از افزایش دمای آب می‌شود. در نتیجه این ماده از جوش آوردن موتور جلوگیری کرده و در شرایط کارکرد سخت مانع از فشار به آن می‌شود. خوب است بدانید برخی افراد از ضد یخ تنها در فصول سرد استفاده کرده و در فصل‌های گرم نسبت به آن بی‌توجه هستند. در صورتی که یکی از دلایل جوش آوردن خودروها در تابستان، عدم استفاده از ضد یخ و یا استفاده از یک ضد یخ بی‌کیفیت است.

• جلوگیری از یخ زدگی

و همانطور که می‌دانید، مهمترین وظیفه ضد یخ جلوگیری از یخ‌زدگی در فصول سرد سال است. در صورتی که از ضد یخ در فصل زمستان و پاییز استفاده نشود، آب دچار یخ‌زدگی شده و منبسط می‌شود. افزایش حجم آب باعث آسیب‌های جبران‌ناپذیری به قطعات شده و منجر به ترک خوردگی رادیاتور می‌شود.

چند نکته برای ضد یخ موتورسیکلت که بهتر است بدانید

• هنگام خرید ضد یخ موتورسیکلت یا مایع خنک کننده، بهتر است نسبت 50 به 50 آب مقطر و ضد یخ را تهیه نمایید. با خرید این مایعات دیگر نیازی به اضافه کردن آب مقطر به طور جداگانه نبوده و می‌توانید مستقیما مایع را استفاده نمایید. اما اگر ضد یخ خالص خریداری کردید، باید به نسبت 50 درصد آب و 50 درصد ضد یخ را مخلوط کرده و به رادیات اضافه نمایید.
• هر هفته آب رادیات موتور را چک کرده و بررسی کنید که میزان سطح آب کم نشده باشد. در صورتی که آب رادیاتور کم شده بود، از آب شهری استفاده نکنید؛ چرا که املاح موجود در آن موجب ایجاد رسوب، زنگ‌زدگی و خوردگی قطعات موتور خواهد شد.
• برای جلوگیری از آسیب به قطعات انجین موتور، بهتر است آب مقطر را به همان نسبتی که با ضد یخ ترکیب می‌کنید، همیشه به همراه داشته باشید و در شرایط مورد نیاز از آن استفاده نمایید.
• ضد یخ موتورسیکلت را از برندهای معروف و معتبر خریداری کنید و هرگز به سراغ خرید ضد یخ با مارک‌های متفرقه نروید. ضد یخ‌های بی‌کیفیت باعث عدم کارکرد صحیح و آسیب به سیستم خنک کننده خواهند شد.

ویژگی‌های بهترین ضد یخ برای موتورسیکلت

• فاقد خورندگی و پوسیدگی
• بالا بودن دمای جوش
• کف نکردن سیال
• عدم تاثیر روی رنگ بدنه خودرو
• فاقد بوی نامطلوب
• قابلیت حل در آب
• پایداری شیمیایی بالا
• عدم اشتعال و کمترین میزان سمیت
• تجزیه‌پذیر توسط میکروب‌ها و سازگار با محیط زیست
• برخورداری از قدرت بالا در انتقال حرارت
• قیمت مناسب و معقول

انواع ضد یخ

مواد موجود در ضد یخ در کاهش سرعت خوردگی آلیاژها تاثیر دارند. این مواد با ایجاد یک لایه اکسید بر روی قطعات فلزی و سطوح، آنها را از خوردگی و پوسیدگی محافظت کرده و مانع از پیشرفت خوردگی می‌شوند. بر اساس نوع مواد ضد خوردگی در ضد یخ، آنها را میتوان به دسته‌های مختلفی تقسیم کرد. مهمترین آنها عبارتند از:

• (IAT (NAP Free
• NAP Technology
• Straight OAT
• (Hybrid OAT (HOAT or GO-5
• OAT
• NOAT

ضد یخ OAT که مخفف Organic Acid Technology، ماندگاری بالایی دارد و حدود 5 سال دوام دارد. ضد یخ ترکیبی یا هیبریدی نیز که HOAT نامیده می‌شود، با مایع خنک کننده درون موتور سازگاری داشته و بدون توجه به مایع قبلی، میتوان از آن استفاده کرد.

جمع بندی

ضد یخ مایعی است که نقش مهمی در عملکرد موتورسیکلت و سایر لوازم نقلیه دارد. این مایع به آب رادیات اضافه شده و مانع از یخ زدگی آب در فصول سرد سال می‌شود. علاوه بر این ضد یخ خواص و مزایای دیگری نیز دارد. ضد خوردگی و پوسیدگی و همچنین جلوگیری از افزایش دمای آب، دو خصوصیت دیگر ضد یخ هستند. بنابراین باید در خرید ضد یخ موتورسیکلت به خصوصیات آن توجه داشته و بهترین و مرغوبترین ضد یخ را برای آن خریداری نمایید.