آشنایی با انواع روغن موتورسیکلت و بهترین آن

روغن موتورسیکلت، روغنی است که از آن برای حفاظت از انجین و قطعات داخلی استفاده می‌شود. با استفاده از این روغن میتوان به افزایش عمر انجین و قطعات کمک کرده و مصرف سوخت را تا حد قابل توجهی کاهش داد. حال باید دید که روغن موتورسیکلت چه انواعی دارد و بهترین آن کدام است. در این مطلب به بررسی این موارد پرداخته و با ویژگی‌های بهترین روغن موتورسیکلت آشنا خواهیم شد.

روغن موتورسیکلت چیست؟

روغن موتورسیکلت با روغن موتور خودرو تفاوت دارد و نباید به جای هم مورد استفاده قرار گیرند. در صورتی که از روغن خودرو برای موتورسیکلت استفاده شود، مشکلاتی در سیستم آن ایجاد شده و خسارات مادی زیادی بر موتورسوار وارد می‌شود. در واقع دلیل آن هم این است که شرایط عملیاتی و عملکردی موتورسیکلت متفاوت از خودرو است و هر یک از این لوازم نقلیه به روغن مناسب خود نیاز دارند. روغن موتورسیکلت جزو سیالاتی است که سبب کارکرد بهتر انجین و قطعات داخلی موتور شده و بر میزان عمر آنها می‌افزاید. بنابراین توجه به روغن به کار رفته بسیار مهم است و باید در بازه‌های زمانی مناسبی تحت تعویض قرار بگیرد. این نکته را در نظر داشته باشید اگر میزان غلظت روغن موتورسیکلت تغییر پیدا کند، نه تنها سبب کاهش اصطکاک بین قطعات نمی‌شود، بلکه میزان اصطکاک افزایش پیدا کرده و باعث می‌شود تا قطعات خیلی سخت‌تر نسبت به هم حرکت کنند.

تفاوت روغن موتورسیکلت با روغن موتور خودرو

همانطور که اشاره کردیم، روغن موتورسیکلت با روغن خودرو تفاوت دارد. روغن موتور باعث کاهش اصطکاک و سایش بین قطعات متحرک درون پیشرانه شده و به عنوان مایع خنک کننده نیز شناخته می‌شود. این مایع ذرات حاصل از ساییدگی قطعات و ذرات معلق حاصل از احتراق سوخت را جذب کرده و به فیلتر روغن موتور منتقل می‌کند. برای همین از موتور در برابر کارکردهای طولانی، اسیدها و اکسیداسیون مراقبت می‌نماید. از این رو اگر روغن موتور مناسب در خودرو وجود نداشته باشد، احتراق داخلی نیز وجود نخواهد داشت.

روغن موتور خودرو، اصطکاک بین قطعات فلزی موتور را کاهش داده و سبب بهبود عملکرد قطعات و افزایش بهره‌وری سوخت می‌گردد. همچنین بر روی دمای موتور تاثیر دارد و سبب کاهش آن و خنک شدن موتور می‌گردد. موتورسیکلت‌ها نیز، نیاز به روغن موتور مناسب دارند که باید به طور دوره‌ای مورد تعویض قرار بگیرد. حال تفاوتی که در این بین مطرح است این است که در انجین موتورسیکلت، نیازهای روانکاری بیشتر از پیشرانه خودروها است. دلیل آن هم تفاوت میان شرایط عملکردی و عملیات موتورسیکلت با خودرو است. در واقع از آنجایی که موتورسیکلت‌ها تحت تنش بیشتری قرار دارند و سرعتشان بیشتر از خودروها است، نیاز به روغن موتور خاص دارند. از طرفی از آنجایی که مخزن موتورسیکلت نسبت به خودرو کوچکتر است، حجم روغن موجود در آن نیز کمتر است. حجم کم روغن موتور باعث شده تا در شرایط سخت فشار بیشتری نسبت به خودرو به روغن موتور وارد شود. از این رو باید از روغن خاصی برای آن استفاده شود که در این شرایط به خوبی عمل کرده و دچار مشکل نشود.

عواقب استفاده از روغن موتور نامناسب برای موتورسیکلت

در صورتی که از روغن موتور خودرو به جای روغن موتورسیکلت استفاده شود، مشکلات زیادی به وجود خواهد آمد. در انجین موتورسیکلت، روغن موتور نقش روانکاری موتور و قطعات آن را بر عهده دارد. همچنین سبب خنک کاری کلاچ و روانکاری گیربکس موتورسیکلت می‌شود. برای همین است که فرمولاسیون روغن موتورسیکلت نسبت به روغن موتور خودرو متفاوت است. در روغن‌ موتورسیکلت از سطح مناسبی از ادتیوهای بهبود دهنده اصطکاک و متفاوت با روغن موتور خودرو استفاده می‌شود. حال اگر از روغن موتوری برای موتورسیکلت استفاده شود که با آن سازگاری نداشته باشد، چه اتفاقی رخ خواهد داد؟ در این شرایط بیشترین مواردی که شاهد خواهید بود، موارد زیر است:

• کاهش سرعت موتورسیکلت به طور چشمگیر
• افزایش مصرف سوخت موتورسیکلت
• افزایش دمای انجین و احتمال آسیب‌دیدگی آن
• افزایش فشار به پمپ روغن
• آسیب به رینگ‌های پیستون
• مشکل در تعویض دنده

روغن مناسب برای موتورسیکلت‌های تولید داخلی

بسیاری از موتورسواران همواره به دنبال بهترین روغن برای موتورسیکلت خود هستند تا از این طریق بتوانند عملکرد و کارایی موتور خود را افزایش دهند. زمانی که به دنبال خرید روغن موتورسیکلت هستید، فروشندگان روغن‌های زیادی را به شما پیشنهاد می‌دهند که انتخاب از میان آنها کمی دشوار است. اما از این بین، روغن‌هایی مناسب موتورسیکلت‌های داخلی و تولید ایران هستند که از کیفیت SD و SE برخوردارند و دارای استاندارد API  باشند. علاوه بر این، بهتر است روغن را بر اساس فصل انتخاب کنید. طبق گفته کارشناسان روغن‌های 10w/40w برای فصل زمستان و روغن‌های 20w/50w برای فصل تابستان مناسب هستند.

تعیین مناسب‌ترین روغن موتورسیکلت بر اساس چهار شاخص اصلی

برای اینکه بتوانید مناسب‌ترین و بهترین روغن را برای موتورسیکلت خود در نظر بگیرید، بهتر است به چهار شاخص زیر توجه داشته باشید.

• فناوری ساخت روغن موتورسیکلت

بر اساس فناوری ساخت روغن، انواع روغن موتورسیکلت شامل سه دسته فول سنتتیک (Fully Synthetic – FS)، سمی سنتتیک (Semi Synthetic – SS) و معدنی (Mineral Oil – MO) می‌شود. از بین این سه دسته باید روغن موتورسیکلت را با توجه به نیازهای روانکاری انجین و طراحی فنی آن در نظر گرفته و خریداری کرد. اگر به دفترچه راهنمای موتورسیکلت توجه کنید، می‌توانید به روغن موتور مناسب آن پی ببرید. حال عموما برای موتورسیکلت‌هایی که حجم موتور کمی دارند و تحت فشار و شرایط عملیاتی دشوار نیستند، روغن موتور معدنی در نظر گرفته می‌شود. روغن‌های سمی سنتتیک بیشتر برای موتورسیکلت‌های با حجم کم اما تحت فشار بالا استفاده می‌شوند. همچنین از روغن فول سنتتیک، برای موتورسیکلت‌هایی که حجم موتور بالا دارند و بیشتر از نوع مسابقه‌ای و ورزشی هستند، استفاده می‌شود. با این حال بهتر است برای پی بردن به مناسبترین روغن برای موتورسیکلت خود، به دفترچه راهنمای آن رجوع کنید تا بعدا شاهد مشکل در موتورسیکلت خود نباشید.

• ویسکوزیته یا شاخص گرانروی روغن

ویسکوزیته یا شاخص گرانروی، به میزان مقاومت سیال (در اینجا روغن موتور) در برابر جریان یافتن اشاره دارد. حال ویسکوزیته روغن موتورسیکلت مناسب، صرفا بر اساس دمای محیط تعیین نشده و عوامل مهمی چون مشخصات و طراحی فنی موتور و گیربکس موتورسیکلت بر روی آن اثرگذار است. برای همین جهت پی بردن به گرانروی مناسب روغن موتورسیکلت خود، بهتر است به دفترچه راهنما مراجعه کرده و از این طریق نسبت به آن مطمئن شوید.

• سطح کارایی و کیفی روغن

روغن موتورسیکلت را میتوان بر اساس فناوری ساخت، کیفیت، تامین نیازهای روانکاری و ویژگی‌های شیمیایی، در سطوح مختلفی تقسیم‌بندی کرد. لازم به اشاره است که سطوح کیفی API SA تا API SN در اصل استاندارد روغن موتورهای چهار زمانه خودرو هستند. اما با توجه به عدم وجود استاندارد مناسب برای روغن موتورسیکلت، اکثر سازندگان از این استاندارد تا پیش از تدوین استانداردهای JASO MA-MB برای تعیین سطح کیفی روغن استفاده می‌کردند.

• حجم روغن

حجم روغن موتورسیکلت بر اساس مشخصات و طراحی فنی موتور و گیربکس آن متفاوت است. برای همین باید هنگام خرید روغن موتورسیکلت به این مورد نیز توجه داشته و آن را در حجم مناسب خریداری کنید.

بهترین برند روغن از میان انواع روغن موتورسیکلت های موجود

روغن موتورسیکلت در برندهای مختلفی در بازار موجود است که کیفیت و عملکرد آنها از روغنی به روغن دیگر متفاوت است. تفاوت کیفیت انواع روغن موتورسیکلت به خاطر عواملی چون کیفیت روغن پایه، کیفیت مواد افزودنی، فرمولاسیون و درصد استفاده از ادتیوها است. بسته به اینکه این عوامل در چه سطحی باشند، میزان کارایی و عملکرد روغن موتورسیکلت نیز متفاوت می‌شود. بنابراین برای اینکه بهترین برند روغن موتورسیکلت را شناسایی کنید، باید به این موارد توجه داشته باشید و ترجیحا روغن را از برندهای شناخته شده انتخاب کنید. برندهای شناخته شده در بازار، از نظر کیفی آزموده شده‌اند و امتحان خود را پس داده‌اند.

انواع روغن موتورسیکلت بر اساس ساخت

• روغن طبیعی و معدنی: این روغن از روغن خام با چندین ماده افزودنی به وجود می‌آید. برخی از شرکت‌ها به این مواد اصلاح کننده اصطکاک را نیز اضافه می‌کنند تا عملکرد روغن در موتور بهبود پیدا کند. استفاده از روغن طبیعی برای موتورسیکلت، سبب افزایش عمر دستگاه و بهبود عملکرد کلی آن می‌شود.
• روغن مصنوعی: این روغن‌ها برخلاف روغن‌های طبیعی هستند و در آنها موادی حذف یا اضافه شده است. در صورتی که از موتور با ظرفیت بالا برخوردار هستید، این روغن با ویسکوزیته پایین گزینه خوبی برایتان است.
• روغن نیمه صنعتی: این دسته از روغن‌ها در واقع ترکیبی از روغن طبیعی و مصنوعی هستند. بیشتر از روغن‌های نیمه صنعتی برای موتورسیکلت با ظرفیت 125 تا 180 سی سی استفاده می‌شود. روغن نیمه صنعتی موتورسیکلت، بسیار روان است و طول عمر بالایی دارد.

جمع بندی

در این مطلب به بررسی روغن موتورسیکلت پرداختیم و با انواع آن آشنا شدیم. همانطور که در انتهای مطلب اشاره کردیم، روغن موتورسیکلت بر اساس شرایط ساخت به سه نوع طبیعی، مصنوعی و نیمه مصنوعی تقسیم می‌شود. همچنین روغن‌های موتورسیکلت بر اساس فناوری ساخت، شامل سه دسته فول سنتتیک (Fully Synthetic – FS)، سمی سنتتیک (Semi Synthetic – SS) و معدنی (Mineral Oil – MO) می‌شوند. شما می‌توانید از میان این روغن‌ها بهترین نوع آن را انتخاب کرده و با استفاده از آن طول عمر انجین و قطعات موتور خود را افزایش دهید.